Sunday, May 31, 2009

So, maak Mens…

Gesels ek nou die dag met my groot Sharks-neef-L daar uit KZN se wêreld en ek gee hom my blog-adres. Hy is toe nie van hier nie, en stel voor dat ek bietjie skrywe oor die goeie ou dae van Springbok-radio. En daar sit my gedagtes natuurlik weer heeltemal op hol na tye wat voel soos ligjare in die verre verskiet van die verlede in.

Sien, Ma-E het noot gewerk nadat sy en Pa-G getroud is nie. Vrouens se geroepe plig was om die huis skoon te hou, kinders groot te maak en kos te kook. En dit was goed en reg vir daai dae. Ma-E het haar uitstekend van haar taak gekwyt. Want wanneer ek en Suster-T van die skool af kom, was daar net tyd vir skoolklere uittrek, iets eet, en dan was dit tyd vir ons skoolwerk. Tot alles klaar was en dit tyd was vir Pa-G om van die werk af te kom.

Daar was in daai dae ook nog nie so baie buitemuurse aktiwiteite nie, en ek was maar mos nooit regtig ‘n groot sport-man nie, so ek het my middae tuis voor die boeke deurgebring. SKOOL-boeke. (En darem die odd stout-boek of twee wat iewers tussen my bed se matras en springe weggesteek is.) Maar dis nou nie ‘n tipe literatuur waaroor mens blog nie. Mens weet nooit wanneer Ma-E dalk so op haar oudag rekenaar-gekletter raak en sy dalk my blog lees nie. Want dan gaan my gat brand, al is dit in die orde van 35 jare gelede waarvan ek nou praat.

Anyhow, met skoolvakansies was dit ‘n heel ander storie. Letterlik. Want dan was ons toegelaat om smiddae so van net voor drie af Springbok-radio te luister.

Ek kan nou nie meer die stories se name en gepaardgaande tye so mooi onthou nie, maar ek dink so in die orde van kwart voor drie was daar ‘n storie tot kwart oor drie, dan van kwart oor drie tot kwart voor vier, en die laaste ene van kwart voor vier tot vier-uur toe.

Sharks-neef-L noem “Die Geheim van Nantes“, en dit lui groot klokke. Ander name wat ek uit die vergete kan onthou is “Die Volmaakte Uur”, “Die Wild-temmer”, “Uit die Skatkis van ons Skrywers”, “Wolwedans in die Skemer” en “Die Vrou van Shangetti”. En ek, Suster-T en Ma-E het voor die radio vasgenael gesit en stories geluister. G’n ding soos buite gaan speel nie, want Ma-E het begryp dat skoolvakansies en Springbok-radio-stories hand-aan-hand gaan.

En na afloop van die stories, wanneer Pa-G se klomp klokke vier-uur slaan, dan was dit tyd vir Esmé Euvrard and Jan Cronje se radio-rubriek, “So, maak Mens“. En die inleiding was middag na middag, elke dag, iets as volg:

“Dis nou presies vier-uur op Springbok-Radio en tyd vir ... So, maak Mens. Ja, hier is die twee ou radio-vriende weer met inligting, musiek, ‘n resep, en sommer van alles en nog wat. So, maak Mens.“

En dan het Esmé en haar man, Jan, voortgegaan met hulle program (wat ek dink net vyftien minute lank geduur het.) En elke middag, tydens die verloop van die progam het hulle ‘n resep met die luisteraars gedeel. Wat ek nooit sal vergeet nie, is dat elke (en ek bedoel ELKE) reël van die resep herhaal is sodat luisteraars dit maklik kon neerskrywe. (Daai dae was daar natuurlik nog ’n Internet waar mens sommer gou die resep kon gaan aflaai en print nie.) So die verloop van die resep was dus iets as volg:

Esmé: “Vandag gaan ons Mev. Soekie de Swardt van Sasolburg se heerlike handtertjies maak. Ons hoop julle het die skryfgoed gereed, want hier gaan ons. So, maak Mens.“

Esmé: “Bestanddele: “
Jan: “Bestanddele: “

Esmé: “1 koppe meel“
Jan: “1 koppie meel“

Esmé: “1 pond botter“
Jan: “1 pond botter“

Esmé: “1 koppie suiker“
Jan: “1 koppie suiker“

Esmé: “1 blik kondensmelk“
Jan: “1 blik kondensmelk“

Esmé: “1 knippie sout“
Jan: “1 knippie sout. “

Jan: “So maak mens: “
Esmé: “So maak mens: “

Esmé: “Room die botter, meel en suiker saam“
Jan: “Room die botter, meel en suiker saam“

Esmé: “Voeg die blik kondensmelk by“
Jan: “Voeg die blik kondensmelk by“

Esmé: “Klits die eier tot romerig“
Jan: “Klits die eier tot romerig“

Esmé: “Vou geklitste eier by die meel-mengsel“
Jan: “Vou geklitste eier by die meel-mengsel“

Esmé: “Bak in gesmeerde bak teen 108 grade tot goud-bruin“
Jan: “Bak in gesmeerde bak teen 108 grade tot goud-bruin“

En so het dit middag na middag aangegaan. Ek het altyd gewens dat Jan eendag in ‘n swartgallige bui moet wees en iets aan die resep sou verander. Soos:

Esmé: “Vou geklitste eier by die meel-mengsel“"
Jan: “Bliksem die geklitste eier in by die meel-mengsel en skop die hond onder sy gat as hy onder jou voete is.“

Maar dit het nooit gebeur nie. Esmé en Jan was helemal te ordentlik.

Heeltemal te vinnig was die radio-tyd om, dit was kwart-oor vier en dan moes ons kinders buite gaan speel totdat dit tyd was vir Pa-G om huistoe kom.

En nog vinniger was dit die einde van die skoolvakansie en was daar nie meer die luxury van Springbok radio se soapies en "So, maak Mens" nie. Ons het daai eerste week na die vakansies gehaat! Want Ma-E het haar werk so beplan dat sy steeds haar radio-soapies kon luister, maar ons moes kamer toe gaan om te gaan leer. En ek om oor my stout boeke te gaan kwyl. Sonder Ma-E se medewete natuurlik.

Dit was goeie ou dae daardie. Daar was nie issues nie en die stress van die lewe van ’n volwassene was nog nie deel van ons bestaan nie.

Die Springbok-radio stories, Esmé en Jan se „So Maak Mens“ en al die ander lekkerte van kindwees het agterweë geraak toe Springbok radio toentertyd (ek dink in 1985) van die lug af is.

En ons het grootgeword. TV het die plek van die radio kom ingeneem en die dae van kind-wees is vir altyd verby. M-Net se Egoli en SABC-2 se Sewende-laan het Die Geheim van Nantes en die Wild-temmer ingeneem en die lewe kan nooit weer dieselfde wees nie.

Dit was lekker dae daai!

Tot volgende keer...

Thursday, May 21, 2009

Ekke die Sport-man

Ek's nie 'n groot sport-fan wat naweek na naweek voor die TV kan sit en couch-potato speel nie. Tensy dit natuurlik 'n Absa Currybeker eindstryd is wanneer die Blou-bulle die Sharks, Stormers of die Cheetas tot in die grond in vermorsel. Of as iemand my nooi vir 'n lekker potjie of braai en rugby ingesluit moet wees by die kuier. Maar ek gaan vir die kuier en nie vir die sport nie. En ek kyk maar saam en probeer my bes om die regte geluide op die regte tye vir die regte span te maak.

Anyhow, so raak ek die afgelope week of twee bewus van 'n groot opgewondenheid onder sommige van my vrinde wat skielik na afloop van hulle laat-middle-age begin het om ernstige bikers te word. Dis net biker-baadjies met badges en spotlights en trailers en rallies. Hulle praat van cages en handbrieke en niemand weet wat nog alles nie. En hoe kleiner hulle totties krimp weens die ouderdom, so word die bikes in proporsie groter. Ek gaan nie Vriend-C (Aka Biker-dinge) se naam spesifiek noem nie, want ek wil hom nie graag affronteer nie. Maar hy sal weet ek praat van hom. En van ander Vriende Abe en Peet en Dewald en talle ander.

So lees ek tussen die lyne deur dat daar by ons eie Suid-Afrikaanse Kayalami in Midrand een of ander verwoede super-bike wedren gaan plaasvind gedurende die naweek van 15-17 Mei. En die bikers raak soos weeskinders wat ’n gemufte sny brood onder die bed opgetel het van puur opgewondenheid. Daar word verlof ingesit vir die oefen-rondtes op die Vrydag, Saterdag word opgeoffer vir die tydrenne en Sondag gaan almal vasgenael sit voor die kassie, want hulle kan seker nie die kaartjies se astronomiese kostes bywerk nie. Middle-age beteken mens het ’n bike, nie noodwendig geld nie.

Ek ek besluit dat dit nou tyd is dat ek ook deel word van die groot Bike Hype. En toe die TV-lounge se klok Sondag-middag 12 slaan, is ek gereed in my kamer, pens en pootjies onder die duvet en die TV is aan met die volume lekker hoog. En die wedren begin.

En die manne jaag. Om en om, 'n volle 24 rondtes lank. En ek cheer vir die ouens in die eerste en tweede plekke, en skaam my vir die Suid-Afrikaners wat hier in die agterste gestoeltes aankruie. Amper soos 'n Suzuki V-Strom 1000 om die Oos-Transvaalse 19 km se draaie. En besluit dat wanneer die middel-age my eendag beedpak, ek vir my 'n Katana 1000CC superbike gaan koop, want hulle wen toe sommer so lag-lag beide die eerste en tweede posisies. (Ek kan nou nie mooi onthou of dit 'n Katana of Dukati is nie - ek weet net daar is 'n kat daar iewers in - so kom ons settle maar vir eersgenoemde). En toe hulle verby die swart-en-wit wen-vlag ry, toe spring hulle spanlede op en af en omhels en soen en hê amper seks met mekaar daar in die openbaar van pure blydskap. En ek juig saam met hulle daar onder my duvet. Sonder die amper seks gedeelte natuurlik. Want dis immers Sondag en my my ma het my geleer dat mens jou op 'n Sondag stemmig moet gedra.

En toe kom die goeie nuus:

Dit was maar net wedren een! Wedren twee gebeur later die middag. En ek WEET dat ek daai ene vir geen geld in die wêreld gaan mis nie. Want as daar nou een nuut-gevonde super-bike wedren entoesias is, is dit ekke daai.

Sien, die jaers voel nou al soos familie wat ek gereeld sien en baie goed ken. Veral die Japsnees (kan nou nie meer sy naam onthou nie) wat gewen het. En ek voel hier diep uit my hart uit vir hom oor die ongeluk met die duiwe tydens die vorige wedren en is saam met hom bly oorlat sy posisie in die kampioenskap nou soveel verbeter het. En sit sommer so virtually al my spaargeld op hom vir die tweede race.

Natuurlik is daar toe nog eers ‘n ander resies voor die groot manne se tweede wedren. 600CC masjiene, en ek knip maar so hier en daar ‘n vinnige uiltjie onder my duvet, want my favourites is mos die GROOT masjiene. Meer spesifiek, die rooi Nasua Katanas. En hulle manne wat soos my eie bloed-familie geword het en wie ek sommer sal soengroet as ek hulle dalk eendag iewers sou raakloop.

Toe ek weer so ‘n slag knap na die 600CC wedren wakker-word, sien ek dat ek net mooi betyds is. Want die GROOT manne line op met net 5 minute om te gaan. En ek gaan was gou my gesig en sit regop en berei myself geestelik, fisies en emosioneel voor vir die wedren waarna ek al die afgelope 2 ure lê en uitsien, terwyl die manne se helpers hulle Wheely-Warmers afhaal. En ek dink daaraan dat my Jeep darem nie ’n Wheely-Warmer nodig het nie, maar met die Winter wat so vinnig op ons is, moet ek dalk in ’n Willy-Warmer belê. En ek wonder waar kan ’n man so iets te kope kry sonder dat die verkoopsdametjies te veel vrae vra oor grootes en kleure ensovoorts.

Anyhow, die groot manne spring daar weg. 24 Rondtes van pure adrenalien. En ek cheer en ek hou asem op en hou my oë net op die twee Katanas, wat bykans net so goed doen soos in die eerste wedren.

Met net nege rondtes oor, lui my selfoon, maar ek kan nie bekostig om enige van die aksie te mis nie, want die spanning loop nou ultra-hoog. Vriend-W van die Oos-Kaap moet maar ‘n boodskap los. Met die finale rondte kom die aksie tot ‘n hoogtepunt en ek kou my toon-naels af tot in hulle wortels. (Vingernaels het reeds in die slag gebly met wedren nommer een).

En Japsnees nommer 41 (of is dit nou 49?) met die rooi Katana kry sowaar weer die wen-vlag. Met my favourite nommer twee kort op sy hakke net soos met wedren nommer een. En ek lag en ek pik ’n ekstase-traantjie af en ek cheer en ek juig so op my eis daar onder my duvet.

En die kamera se hoek verskuif na die Katana-Nashua se spanlede se kant toe. Hulle spring op en af en omhels en soen en hê amper seks met mekaar daar in die openbaar van pure blydskap. Net soos na die eerste wedren. Om meer korrek te wees, PRESIES soos na die eerste wedren. Soos perfek ingeoefende choreografie, alles op presies dieselfde oomblik: Die omhelse, die spronge, die lag, die amper-seks.

En ek ruik lont. Want ek ken poef en ek ken modder, en hierdie is g'n stuk modder nie. En daar strike dit my: Ek het sopas wedren EEN se re-play gesit en kyk, sonder om dit agter te kom tot na die einde…

En ek raak dood, doodstil…

Ek kan nie wag vir die volgende race nie. Ek dink dis iewers in Amerika. In Salt Lake City. Or twee weke...

Tot dan...

Wednesday, May 20, 2009

Ode aan BD

Vriend-C (Aka Biker-dinge (BD)) nooi my laas Saterdag-aand vir ‘n lekker tradisionele potjie daar by hom aan huis. Aangesien sy twee snuiters vir die naweek daar kuier, reël ons dat ek my kitaar, konsertina en bekfluitjies saamvat, sodat ek vir sy 15-jarige P.A. en ietwat jonger Oogappel so bietjie kan help met die kitaar-spelery. Want Oogappel het onlangs kitaarlesse begin neem en alle hulp is welkom. En hulle het spesiaal die instrumente saamgevat vir die groot oefen.

So gereël, so gemaak. Ten spyte van die koue, was dit ‘n heerlike aand. En die kinders kom mooi reg en ons kuier alte lekker so met die singery en die kitare saam.

Ek kon nie te laat bly nie, want ek moes die volgende oggend (sommer so op die heilige Sondag) douvoordag op kantoor wees vir ons maandelikse code drop. Toe ek die volgende oggend so bietjie van ‘n breek kry, bel ek gou vir Vriend-C, want ek dag ons kan miskien ‘n vinnige brekfissie gaan deurwerk wanneer ek klaar gewerk is.

Maar die man klink nie goed nie. Skoon omgeskommel en kortaf. En ek wil eers my stert in ‘n krul ruk, maar doen dit eerder nie. Bel weer later, dieselfde storie. Die man is behoorlik bebliksem. Ek verstaan vinnig wanneer iemand nie lus het vir brekfisse reël of chat nie, so ek hang eerder op en ry huistoe na my werkery. Klim in die bed en kyk sport. Storie vir ‘n ander blog.

Later kom die verskoning-SMS: Vriend-C het oornag ‘n hewige tandpyn ontwikkel, so erg dat hy deur die loop van die dag nood-hulp moes gaan soek. Maar in die tussentyd het hy al wat kind en kraai en vrind en vyand op elke des moontlike geleentheid die kop gewas en uitgetrap en gevloek en geskel. Alles oor die seer tand.

Natuurlik het ek die verskoning-SMS sonder enige voorbehoud aanvaar. Mens kan tog nie toelaat dat een tandpyn ‘n vriendskap van donkie-jare opdonner nie. Maar Maandag-aand toe stuur ek vir die man ‘n e-mail met die volgende attachment:

Print asseblief die volgende liedjie vir die twee snuiters, dan het hulle darem ‘n lekker byderwetse liedjie om die kitaar-lesse mee voort te sit:

~!~!~!~!~!~!~!~!~!~!~!~!~!~!~!~!~!~!~!~!~!~!~!~!~!~!~!~!~!~!~

O EK HET ‘n TAND
(Sing op die wysie van “O ek het ‘n Perd, ‘n blink vosperd…”)

Sleutel: D Maj
Verwerking: Vriend-E © 2009
Toonsetting: Tradisioneel



O ek het ‘n tand, ‘n baie seer tand

en ek kak en ek kerm en ek kla,

En ek vloek en ek skreeu,

en ek blaf en ek byt,

en ek soek net iemand om te ja!

Want ek is in kraam,

en my bek is seer,

en ek soek na iets vir pyn,

Vir my tand,

o my tand,

my moerse seer tand,

wat my nagte laat steeds pla!


~!~!~!~!~!~!~!~!~!~!~!~!~!~!~!~!~!~!~!~!~!~!~!~!~!~!~!~!~!~!~

Nodeloos om te sê, Vriend-C was nie juis impressed nie. En of hy ooit die bogenoemde meesterstuk vir vyftien-jarige P.A. en jonger Oogappel gaan gee, weet ek nie. Maar ek het darem probeer.

Tot volgende keer se tandpyn . . . .

Monday, May 18, 2009

Hospitaalkaarte

Steeds op die Hospitalisasie-trant - ek kry die volgende gister van Vriend-C; natuurlik is dit nie my eie werk nie, maar dis skreeu-snaaks!  Miskien kan die Wesrand se hospitale 'n paar tips kry hier...

Ware mediese aantekeninge op hospitaalkaarte in 'n hospitaal in Mpumalanga:


1. Sy het nie saamtrekkings of koors nie, maar haar man sê sy was
gisteraand warm in die bed.

2. Pasiënt het borspyn as sy vir langer as 'n jaar op haar linkersy lê.

3. Op die 2de dag was die knie beter, op die 3de dag het dit verdwyn.

4. Die pasiënt is hartseer en huil aanhoudend. Dit lyk of sy ook
depressief is.

5. Die pasiënt is depressief sedert sy my in 1993 begin sien het.

6. Ontslagstatus: Lewendig maar sonder my toestemming.

7. Die pasiënt het 'n outopsie geweier.

8. Die pasiënt het geen geskiedenis van selfmoord nie.

9. Die pasiënt het sy witbloedselle by 'n ander hospitaal gelos.

10. Hy het oor die laaste 3 dae net 40kg opgetel.

11. Sy is verlam van haar tone af ondertoe.

12. Die vel was droog en klam.

13. Die pasiënt het wafels vir ontbyt en 'n anoreksia vir middagete
gehad.

14. Hy lyk gesond vir 69. Verstandelik skerp maar vergeetagtig.

15. Het by tye konstante ongereelde hoofpyn.

16. Rektale inspeksie het normale grootte skildklier getoon.

17. Sy was vir die grootste deel van haar lewe hardlywig totdat sy
geskei is.

18. Albei borste is eenders en reageer op lig en akkommodasie.

19. Die vel is ietwat bleek maar teenwoordig.

20. Pasiënt het 2 tienerkinders maar geen ander abnormaliteite nie.


Tot volgende keer - hoop nie jy raak siek nie...

Wednesday, May 13, 2009

Hospitalisasie 101

Ek’s onlangs die betwyfelenswaardige voorreg gegun om vir vyf dae in een van ons stad se plaaslike hospitale opgeneem te moes word.

Ek het sowat 17 jaar gelede by presies dieselfde hospitaal ‘n rug-operasie ondergaan en ’n enkele jaar later is my pragtige Dogter-M daar gebore (wat klinkende bewys is van die feit dat die rug-operasie ‘n groot sukses was).

Daardie tyd het die hospitaal getuig van uitstekende diens, dit was amper te lekker daar om weer huistoe te moet gaan na afloop van behandeling.

Hierdie keer was ek ongelukkig tot in my siel geskok oor die blatante swak diens en versuiming van pligte van bykans al die personeel. (Uitsluitend dokters, teater-personeel en narkotiseurs wat my behandel het). As dit die manier is waarop ons vir almal bewys lewer van ons groei oppad na ’n eerste-wêreld land, laat sak ek eerder net my kop in skaamte.

Meer oor my:

- -- Ek is nie ’n ‚demanding’ pasiënt nie.

- -- Ek is baie dankbaar vir enige goeie diens en vir die hulp om my mediese probleem aan te spreek.

- -- Ek haat dit om verpleeg-personeel aanhoudend te pla deur kort-kort die klokkie langs die bed te druk.

- -- Ek kla nie maklik nie.

- -- Ek het begrip vir die feit dat verpleeg-personeel nie behoorlik betaal word vir die werk wat hulle doen nie.

- -- Ek probeer altyd om ’n opgeruimde en ‚maklike’ pasiënt te wees.

Al waaraan ek kan dink, is dat hierdie spesifieke kliniek al hulle personeel op die volgende Hospitalisasie 101-kursus stuur alvorens hulle aan diens van enige aard mag gaan.

Hier volg nou die kurikulum wat elke personeellid op die punte van hulle vingers moet ken:

1: Pre-opname: X-straal departement

1.1: Gee die pasiënt sommer so met die intrapslag ’n moerse lang vorm om in te vul met ’n pen wat nie behoorlik kan skryf nie, weens die feit dat dit soos ’n sirkus-olifant met ’n heeltemal te kort ketting aan die klip-bord vasgesweis is. Natuurlik om regstellende pen-verduistering te probeer voorkom.

1.2: Laat die pasiënt vir ten minste 10 minute wag, ten spyte van die feit dat hy in ooglopende pyn en ongemak voorkom.

1.3: Neem die pasiënt na ’n klein 1 by 2 meter aantrekkamertjie en gee opdrag dat hy al sy klere moet uittrek, die verskafte japon moet aantrek en moet wag.

1.4: Laat die pasiënt vir ten minste 20 minute wag, loer dan om die gordyn en vra omverskoning vir die lang wag, klaarblyklik as gevolg van een of ander krisis elders op die vloer.

1.5: Laat die pasiënt vir nog ten minste 10 minute wag.

1.6: Handel die ondersoek af soos deur die huisdokter aangevra.

1.7: Sê die pasiënt aan om sy klere aan te trek en dan weer voor by ontvangs te gaan sit en wag.

1.8: Laat die pasiënt vir ten minste 30 minute in die beknopte ontvangs-area wag, ten midde van ’n massa ander hoessende, kreunende, poepende en steunende pasiënte.

1.9: Maak seker dat daar ten minste 2 moeders is met jillende en gillende kleuters. Dis altyd goed om geraas-vlakke op hoë standaard te hou.

1.10: Ignoreer die uitdruklike versoek van die huisdokter om hom te skakel sodra die uitslae uiteindelik bekend is.

1.11: Faks op aanvraag van die pasiënt die uitslae aan die huisdokter en maak seker dat niemand enige inkomende oproepe neem wanneer die huisdokter terugskakel met verdere opdragte nie.

2: Hospitaal-opname:

2.1: Laat die pasiënt ’n verskriklike lang vorm invul met inligting wat julle sekerlik iewers op ’n rekenaar behoort te hê na afloop van sy vorige besoek aan die hospitaal.

2.2: Maak seker dat ten minste 80% van al die inligting op die vorm meermale onder verskillende hoofde ingevul moet word.

2.3: Laat die pasiënt vir ten minste 30 minute sit en wag, terwyl julle die opname-dokumentasie voorberei en afhandel.

2.4: Moet nooit die pasiënt enige idee gee van hoe lank hy nog moet sit en wag nie.

2.5: Daar mag slegs een persoon by die ontvangs wees, sodat mense met net ’n eenvoudige vraag geduldig hulle beurt moet afwag.

2.6: Snuif. Tissues en toiletpapier is duur en word nie deur pasiënte gesubsidieer nie. Hospitale is trouens daar vir siek mense.

2.7: As iemand ’n eenvoudige vraag vra soos waar ’n pasiënt homself bevind, skarrel verward deur elle-lange lyste van rekenaar-drukstukke, wys die vernemende persoon dan in die algemene rigting van sale A, B, C, E en Kraam.

2.8: Moenie vergeet om net gou weer ’n slag te snuif nie.

2.9: Wanneer jy einde ten laaste die pasiënt se leêr gereed het, maak seker dat daar ’n belangrike fout in is, (soos die pasiënt se eerste naam of van). Dit verseker dat die saal-suster die leêr kan terugstuur ontvangs toe om die fout reg te stel. (Sien Regstellende Hospitalisasie Werkverskaffings Metodiek 101; nie ingesluit by hierdie kursus nie.)

2.10: Moet glad nie verstaan waarom die pasiënt so uiters ge-irriteerd voorkom nie en bied zero verskoning aan vir die swak diens en die lang gewag om alles in orde te probeer kry.

2.11: Verseker dat daar ter enige tyd slegs genoeg opname-klerke aan diens is om net sowat 10% van die volume van inkomende pasiënte te kan hanteer. Dit is om die tyd soos genoem in 2.3 hierbo tot die maksimum te kan eskaleer.

3: Saal-opname:

3.1: Stuur die pasiënt se leêr terug ontvangs toe om die fout soos gemaak in 2.9 hierbo te laat regstel. Sê die pasiënt aan om solank te wag.

3.2: Wanneer jy vir die pasiënt eventueel ’n bed aanwys en jy weet dat hy met ’n nier-steen probleem opgeneem word, maak seker dat dit ten minste 30 meter van die naaste gemeenskaplike toilet af is (wat natuurlik nie snags skoongemaak word nie...).

3.3: Wys die pasiënt se bed aan en vra hom om te wag. Moet geen idee gee van wat hy in die tussentyd moet doen nie (behalwe om te wag natuurlik) en verdwyn in die gang af.

3.4: Keer later terug en moenie begrip toon oor waarom die stomme pasiënt verward, in pyn en heeltemal verskrik soos ’n haas in jou motorligte op ’n kronkelende plaaspad voorkom nie.

3.5: Gee die pasiënt nog ’n elle-lange vorm om in te vul. Maak seker dat die oorgrote meerderheid van die gevraagde inligting alreeds op die ander vorms tydens opname ingevul is. (Sien 2.1).

3.6: Terwyl die pasiënt die vorm soos in 3.5 hierbo sit en invul, vra meestal dieselfde vrae wat hy besig is om op sy eie vorm in te vul en vul dit dan in op jou eie vorm.

3.7: Sê die pasiënt aan om te wag.

3.8: Indien die pasiënt sou vra of hy maar sy goed mag uitpak, sy nagklere aantrek en in die bed klim, antwoord „Ja“. Indien nie, laat hom ten volle oor aan sy eie lot.

3.9: Laat die pasiënt vrywarings invul om die hospitaal ten volle te beskerm teen die verlies van enige horlosies, geld, selfone, juweliersware of enige ander waardevolle items, veral wanneer hy in die teater opgeneem word.

4: Pre-teater-prosedures:

4.1: Maak seker dat julle geen idee het van wanneer die pasiënt veronderstel is om teater toe te gaan nie. Dit sal aldus veroorsaak dat julle genoegsame rede het om soos ’n spul afkop-hoenders op 'n warm sinkplaat te kan rondskarrel wanneer die teater-portier skielik opdaag om hom te kom wegneem.

4.2: Gee die pasiënt opdrag om baie gou-gou die vormlose, wit teater-jurk met die bande agter en die oop boude aan te trek en dan op die portier se bed te klim.

4.3: Moenie die pasiënt versoek om sy horlosie, selfoon, juweliersware of enige ander waardevolle items soos in 3.9 hierbo genoem in te handig vir veilige bewaring tydens die teater-ekskursie nie.

5: Post-teater prosedures:

5.1: Wanneer die pasiënt na afloop van sy teater-prosedure teruggestoot word saal toe, los hom net daar sonder enige aandag, ten spyte van die feit dat hy deurmekaar, seer en naar is.

5.2: Moenie die groen teater-linne onder die pasiënt se gat uit verwyder nie, dit gee moerse flair aan ’n andersinds boring hospitaal-saal dekor.

5.3: Moenie die pasiënt se bed bietjie regtrek om hom meer gemaklik te laat voel nie. Pasiënte is in die hospitaal om te suffer.

5.4: Moenie die pasiënt vra of jy ten minste vir hom kan help om sy nagklere aan te trek nie. Die vormlose wit teater-gown met die oop boude is heel voldoende om hom goed oor homself te laat voel.

5.5: Slaan die absolute minimum ag daarop dat die pasiënt aanhou kla van voortdurende pynn ongemak en ongerief.

5.6: Moenie die pasiënt enige leiding gee in terme van of hy mag (of moet) water drink of iets eet nie.

5.7: Terwyl die pasiënt nog lekker deurmekaar is na die narkose, en tydens hospitaal-besoektyd, stuur iemand van die laboratoriums in met ’n 5-liter urine-monster kan, ritsel ’n elle-lange lys instruksies af en neem aan dat die pasiënt dit gaan onthou. (Ten minste is die instruksies darem ook in die sak met die bottel ingesluit.)

5.8: Moenie met die kombuis reël vir aandete nie. Moet in alle geval nie eens vir die pasiënt vra of hy dalk iets WIL eet nie.

5.9: Skep die indruk dat die pasiënt iets ernstig verkeerd gedoen het, of dat julle op ’n verlengde sit-staking is, of dat julle almal weggehardloop het as gevolg van een of ander aktiwiteit van astronomiese proporsies.

5.10: Wanneer die chirurg later kom besoek aflê en die pasiënt teenoor hom kla oor die swak (lees geen / onaanvaarbare) diens, sit ’n front voor wat dit laat lyk of al die pasiënt se laaste breinselle ook saam met sy ongewenste nierstene verwyder is.

6: Algemene saal prosedures:

6.1: Stel ’n junior verpleegster, wat ten spyte van 12 pogings nog nie hierdie Hospitalisasie 101 kursus geslaag het nie, aan om na die pasiënt se belange om te sien.

6.2: Dit is baie belangrik dat hierdie junior-verpleegster oor absoluut geen kommunikasie-tegnieke beskik nie.

6.3: Die belangrikste taak wat hierdie junior-verpleegster het, is om vir minute aaneen deur die pasiënt se leêr te blaai, klaarblyklike sinnelose notas te maak en elke nou en dan met haar tong teen haar verhemelte te klik.

6.4: Verseker dat geraas-vlakke ten alle tye van hoogstaande kwaliteit is. Die volgende voorbeelde van riglyne mag ter enige tyd, dag of nag, toegepas word, maar jy mag hierdie lys aanpas ad finitum.

6.4.1: Deure word toegeslaan, nie toegemaak nie.

6.4.2: Trollies word teen mekaar en teen deure en teen beddens gestamp wanneer daar enige geleentheid daarvoor is.

6.4.3: Bedklokkie-alarms moet vir minute aaneen by die suster-stasie lui voordat daarop gereageer word.

6.4.4: Die telefone by die suster-stasie moet ten alle tye op hulle hardste gestel word en sal nooit binne ’n minumum van 11 skril luie opgetel word nie.

6.4.5: Wanneer enigsins moontlik, laat val bakke en borde en skottels en enige ander ander toerusting tans in gebruik.

6.4.6: Die bogenoemde sal die onophoudende konstruksie-werke geraas (genadiglik slegs bedags) buite die saal pragtig aanvul.

6.5: Moet nooit in 4 dae se tyd van hospitalisasie die pasiënt se bed enigsins bietjie reg-trek nie, ten spyte van die feit dat die linne stink van die sweet van die koors wat die pasiënt deur die loop van sy aansterking opgedoen het.

6.6: Moenie vir die pasiënt ’n slaap-tablet aanbied na afloop van aand-besoektyd nie. Vra is immers vry en daar is aan die pasiënt se nierstene gekarring, nie aan sy tong nie.

6.7: Moenie deur die loop van die nag waarneem dat die pasiënt getrou elke uur die 30 m na die toilet met sy drup-staander af-sukkel nie. Ook nie dat die pasiënt elke 30 minute na afloop van die toilet-sessies soos hierbo in die karton-bottel wat aan hom verskaf is (op versoek) piepie totdat die hele ding later soggy en klam is nie.

6.8: Wanneer jy snags ’n pasiënt besoek, moenie die nag-ligte gebruik nie. Skakel die hele saal se verblindende ligte aan sodat – net vir ingeval die arme nier-pasiënt dalk ingesluimer het deur sy koors-stupor – hy opsluit wakker is. Indien hy nie spontaan wakkerraak nie, sien geraasvlakke (6.4) hierbo. Wees kreatief.

6.9: Pasiënte mag nie laat slaap nie. Maak hulle sonder enige logiese verduideliking voor 5 in die oggend wakker wanneer dit nog koud en donker is, al is dit net om hulle temperatuur en bloeddruk te neem.

6.10: Sodra die pasiënt weer insluimer, maak hom wakker vir koffie.

6.11: Sou die pasiënt weer insluimer na sy koffie, maak hom binne 5 minute weer wakker deur met ’n helse rumoer iets in die saal of in die gang voor die saal te laat val.

6.12: Wanneer jy bewusword van watter kombinasie medikasie (setpille, drups, inspuitings) die pasiënt laat gemaklik en pynvry voel, moenie dit sommer net loop staan en herhaal nie. Wag totdat die pasiënt eers weer moet kla en poep en kreun van die pyn. Dis goed om algemene weerstand op te bou.

6.13: Medikasie vir pyn per mond word nie aanbeveel nie. Setpille is die in-ding en wanneer die pasiënt hulp versoek om dit te gebruik, maar ’n opmerking dat „mans gewoonlik verkies om dit self te doen.“

6.14: Wanneer jy ’n drup toedien, sit dit in ’n aar wat sal voorkom dat die pasiënt enige redelike beweging met sy hand of arm kan uitvoer. (Dit is belangrik dat die pasiënt se arms nog albei seer moet wees ten minste twee weke na ontslag).

6.15: Wanneer die drup later uitgehaal word en vervang word met ’n binne-aarse toedienings-buisie, verseker dat die drup-medikasie pype nie verwyder word wanneer dit normaalweg binne 30 minute klaar is nie. Dit is goed vir die pasiënt se algemene gemoedstoestand om met die pype in sy arms te probeer slaap. Sonder slaap-pilletjies natuurlik want hy kan mos nie sy bek oopmaak nie. Nie dat jy hom 'n kans gegee het nie...

6.16: Wanneer die pasiënt versoek om een of ander medikasie te kry wat sy riool-werke weer kan laat inskop na die teater- en narkose truma, handel as volg:

--Indien die voorskrif is dat die medikasie gesluk moet word en dan opgevolg moet word met ’n warm drankie (soos tee), wag tot enkele minute nadat die pasiënt sy tee klaar gedrink het voor jy die riool-openings-medikasie gee.

--Lyk verstom omdat dit pasiënt nie meer tee oor het nie, ten spyte van geen voorafgaande leiding in hierdie verband nie. Moenie vir die pasiënt nog tee aanbied nie, dit is nie ingesluit by die astronomiese rekening wat alreeds by finansies in sy koevert wag om gepos te word direk na ontslag nie.

6.17: Sou die dokter wat die pasiënt behandel addisionele toetse aanvra ten einde behandelings-besluite op te basseer, moenie die uitslae hiervan aan die dokter of die pasiënt bekendmaak alvorens die pasiënt alreeds ontslaan (of ontslape) is nie.

6.18: Televisie-afstand-behere mag nie werk nie. Dit is jou (of ’n brawe pasiënt) se demokratiese plig om op ‘n mankoliekige stoel te staan om die ding met die hand aan of af te skakel. Televisie ontvangs moet ten alle tye vlokkierig, vol strepe en met bykans onhoorbare klank wees.

6.19: Inspuitings moet moer seer wees en brand, maak nie saak of dit in die boud of in die arm toegedien word nie.

7: Ontslag

7.1: Ten spyte van die feit dat jy by was toe die dokter die pasiënt ontslaan het, moenie vir die pasiënt enige idee gee van wat om te doen nie. Of hy moet aantrek (ten spyte van die drup-pypie wat nog uit sy arm hang soos ’n spaar tiet) of nie. Wag vir die pasiënt om te vra. Want vra is vry en soos in 6.6 hierbo genoem is daar immers niks met sy damn tong verkeerd nie.

7.2: Moenie vir die pasiënt al sy medikasie gee om huistoe te neem nie. Selfs nie die gehate setpille wat nood hom nou al geleer het om self te administreer nie. Wanneer die pasiënt daarvoor vra, verduidelik dat die dokter dit nie voorgeskryf het nie.

7.3: Wanneer die pasiënt vir ’n uur of drie tuis is, skakel hom en sê hom aan om die res van sy medikasie soos nie gegee in 7.2 hierbo nie te kom afhaal. Wanneer jy skakel, skakel eers al die alternatiewe telefoonnommers op rekord om hom op te spoor, ten spyte van die feit dat hy sy eie nommer menige male verkaf het (sien talle plekke hierbo).

7.4: Indien tuis-medikasie gehate setpille insluit, moet tog asseblief nie handskoene of KY-Jellie saamstuur nie.

Ek herhaal:

- -- Ek is nie ’n ‚demanding’ pasiënt nie.

- -- Ek is baie dankbaar vir enige goeie doens.

- -- Ek haat dit om personeel te pla deur aaneen die klokkie langs die bed te druk.

- -- Ek kla nie maklik nie.

- -- Ek is bewys van die feit dat verpleeg-personeel nie behoorlik betaal word vir die werk wat hulle doen nie.

- -- Ek probeer altyd om ’n opgeruimde en ‚maklike’ pasiënt te wees.

Maar komaan damnit – kry asseblief tog net julle basiese diens op standaard!!

Ek sal (indien ek die keuse het) nie weer hierdie hospitaal besoek nie, want hy is in my opinie nie op standaard van ’n dag oud nie.

Ek sal al my vriende en famile vertel van hierdie ondervinding.

Ek hoop dat hierdie ekskursie nie ’n kykie is na die toekoms van mediese sorg in Suid-Afrika nie.

Weer: Die teater-personeel, dokters en narkotiseurs van die betrokke hospitaal is nie onderhewig aan die bogenoemde nie.

Tot volgende keer se siekbed, WAG net geduldig!!!

Tuesday, May 12, 2009

Scaringly Beautiful

Disclaimer: None of the following pictures / photographs belong to me. I have absolutely no right to use it. If anyone objects because of this post, please let me know and I will immediate delete it.

I received the following from a friend earlier today, and they are so beautiful, it's actually scary... I hope that they have the same impact on you than they had on me. Enjoy!

STRANGER:

SORROW:

SOLITUDE:

RESPECT:

RESCUED:

PAIN:

LOVE:

INNOCENCE:

GRACE:

FRIENDSHIP:

EXPECTATION:

DIVINE:

DEPARTURE:

COMPASSION:

CARE:

AFFECTION:

Until next time...


Tuesday, May 5, 2009

Something's Missing...

There's something missing in my home,
I feel it day and night,
I know it will take time and strength,
Before things feel quite right.

But just for now, I need to mourn,
My heart - it needs to mend,
Though some may say "it's just a pet",
I know I've lost a friend.

You've brought such laughter to my home,
And richness to my days.
A constant friend through joy or loss
with gentle loving ways.

Companion, friend and confidante.
A friend I won't forget,
You'll live forever in my heart,
My sweet forever pet.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

The above is not my own work, I found it on the net and have slightly changed it.

I publish it here in memory of my beloved dog, Tuscan, who passed away today at the age of 9 years.